علت و درمان تعریق زیاد بدن(زیربغل،کف دست و پا)

تقریباً ۴ میلیون غده عرق در سراسر بدن قرار دارند و این غده‌ها مایع شفافی تولید می‌کنند که به آن عرق می‌گوییم. بدن برای تنظیم دمای خود عرق تولید می‌کند. عوامل مختلفی می‌توانند باعث تعریق شدن ما شوند، از جمله دمای بالا، ورزش، نگرانی، ترس و خجالت. در افرادی که به بیماری تعریق زیاد (هایپرهیدروزیس) رنج می‌برند، میزان تولید عرق بیش از حد طبیعی است و حتی در دمای محیط خنک نیز ممکن است تعریق کنند.

بیماری تعریق زیاد بدن معمولاً در افراد ۲۵ تا ۶۴ ساله رخ می‌دهد، اگرچه افراد جوان‌تر نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. این وضعیت معمولاً باعث مشکلات در فعالیت‌های روزانه و ممکن است منجر به مشکلات اجتماعی ناشی از تعریق زیاد شود. در برخی موارد، افراد ممکن است به دنبال درمان از طریق پزشک نباشند زیرا اطلاعاتی درباره روش‌های کاهش تعریق بیش از حد ندارند. درمان تعریق زیاد بدن معمولاً توسط پزشک متخصص پوست و مو انجام می‌شود.

علل تعریق زیاد

علت بیماری تعریق زیاد، فعالیت بیش از حد غدد عرق است. دو نوع بیماری تعریق زیاد وجود دارد: عمومی و موضعی.

در تعریق زیاد عمومی، تعریق بیش از حد در تمام قسمت‌های بدن رخ می‌دهد. این تعریق اغلب در اثر شرایط پزشکی مانند عفونت، یک بیماری مزمن، یا وجود اختلالی که تعادل طبیعی هورمون‌های بدن را بر هم می‌زند اتفاق می‌افتد. همچنین این بیماری ممکن است در اثر برخی داروها (مانند داروهای ضد افسردگی) ایجاد شود.

تعریق زیاد موضعی (که به نام هایپرهیدروزیس اولیه نیز شناخته می‌شود) در قسمت خاصی از بدن از جمله زیر بغل، کف پاها، کف دست‌ها، صورت یا قسمت‌های دیگر رخ می‌دهد. ژنتیک نیز در این بیماری موثر است زیرا بسیاری از افرادی که به تعریق زیاد موضعی مبتلا هستند افراد دیگری از خانواده‌شان نیز به این بیاری مبتلا هستند. بیماری تعریق زیاد مسری نیست.

علائم و عوارض

تعریق بیش از حد مهمترین نشانه‌ی بیماری تعریق زیاد است. این بیماری ممکن است تمام بدن را تحت تاثیر قرار دهد یا فقط قسمت‌هایی از بدن، مانند زیر بغل، دست‌ها‌، صورت یا پاها را درگیر کند. به دلیل اینکه بیماری تعریق زیاد باعث ایجاد رطوبت روی سطح دست‌ها، صورت، و دیگر قسمت‌های بدن می‌شود، ممکن است تاثیر چشمگیری بر زندگی اجتماعی و فعالیت‌های کاری فرد داشته باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است از دست دادن با دیگران و در آغوش گرفتن آنها خجالت بکشند، و از انجام فعالیت فیزیکی خوددارید کنند زیرا باعث تعریق می‌شود. احساس خجالت و حقارت در بین این افراد رایج است. همچنین تعریق زیاد باعث می‌شود که فرد حتی نتواند کارش (شغلش) را انجام دهد.

تشخیص

برای تشخیص این بیماری، پزشک از معاینه فیزیکی برای تعیین وجود عرق استفاده می‌کند و معمولا آزمایش‌های پزشکی نیز انجام می‌شود تا شرایطی که ممکن است باعث ایجاد بیماری تعریق زیاد عمومی شوند را پیدا کند. همچنین تعریق زیاد را می‌توان با توجه به سوابق خانوادگی فرد و اعضایی از خانواده که به تعریق زیاد مبتلا بودند نیز تشخیص داد.

ممکن است از آزمایش‌های ساده‌ای نیز برای تشخیص بیماری استفاده شود. دو آزمایش رایج عبارتند از:

• آزمایش ید و نشاسته: پزشک کمی از محلول ید را روی قسمتی که عرق کرده می‌ریزد و سپس کم کم نشاسته روی آن می‌پاشد تا ببیند آیا لکه آبی یا بنفش تشکیل می‌شود یا خیر. این لکه نشان‌دهنده‌ی محلی است که بیماری تعریق زیاد دارد.
• آزمایش کاغذ: پزشک کاغذ مخصوصی را روی محلی که عرق دارد میگذارد. عرق جذب کاغذ می‌شود و سپس کاغذ وزن می‌شود. وزن کاغذ پس از آزمایش نشان می‌دهد که چه مقدار از عرق جذب شده است.

درمان

درمان‌های مختلفی، مخصوصا برای تعریق زیاد موضعی و عمومی وجود دارد. اشکال اصلی درمان عبارتند از:

داروهای موضعی (که روی پوست استفاده می‌شوند)

داروهای موضعی دارای نمک‌های آلومینیوم غلیظ‌‌‌‌تری نسبت به نمک‌هایی که در ضد عرق‌ها وجود دارد هستند. از داروهای موضعی برای درمان تعریق زیاد بدن اگر خفیف باشد استفاده می‌شود. برخی از عوارض این دارو شامل سوزش و خارش است.

داروهای خوراکی

استفاده از داروهای خاصی که با تاثیر بر اعصاب کولینرژیک باعث کاهش تعریق زیر بغل می‌شوند توصیه می‌شود. عوارض این داروها شامل خشکی دهان، یبوست، افزایش ضربان قلب، مشکلات ادراری، آرامش و تاری دید است.

بوتاکس

بوتاکس برای درمان تعریق زیاد زیر بغل یا کف دست‌ها استفاده می‌شود. درمان با بوتاکس شامل تزریق یک ماده شیمیایی، که مانع رسیدن سیگنال‌ها از اعصاب به غدد عرق می‌شود، به محل است. تزریق‌ها هر چند ماه یکبار و در پوست (در زیر پوست) انجام می‌شوند. اثرات جانبی این روش شامل درد در محل تزریق، خارش و سردرد است.

یون رانی (فرستادن یون‌های مواد شیمیایی به درون بافت‌های بدن به کمک جریان برق)

در این روش درمان، محل در آب فرو برده می‌شود و جریان الکتریکی از آب می‌گذرد. دقیقا مشخص نیست که این روش چگونه اثر می‌کند، اما احتمالا بار الکتریکی بر تولید عرق از غغد تاثیر می‌گذارد. این روش وقت زیادی می‌گیرد و نیاز به چند هفته درمان دارد تا تعریق به سطح طبیعی برسد. اثرات جانبی این روش شامل خشکی پوست و پوست اندازی است.

ترمولیز مایکروویو

در طول درمان با این روش، پوست زیر بغلتان در معرض انرژی مایکروویو قرار می‌گیرد و غدد عرق از بین می‌روند. نتایج حاصل از این روش بسیار دلگرم کننده است. برخی از افرادی که از این روش استفاده کرده‌اند مدت دو سال است که هیچ تعریقی نداشته‌اند. انجام این روش معمولا به دو یا سه جلسه درمان در مدت سه تا شش ماه نیاز دارد.

جراحی

اگر از روش‌های محتاطانه برای درمان تعریق زیاد استفاده کردید اما به آن حد از موفقیتی که می‌خواستید نرسیدید، پزشک درمان به روش جراحی را به شما پیشنهاد خواهد کرد، که به نام سمپاتکتومی شناخته می‌شود. سمپاتکتومی به معنای بریدن بخشی از عصب سمپاتیک است.

اگر مدت زیادی است که تعریقی روی دست‌ها، بازوها و پاها نداشته‌اید، پس شما نیاز به جراحی با روش سمپاتکتومی ندارید. اگر مبتلا به تعریق زیاد تنه (تعریق در بدن یا کشاله ران) هستید نیز جراحی برای شما مناسب نخواهد بود.

جراحان در قدیم عادت داشتند برای درمان تعریق زیاد ‌تمام قفسه سینه را باز کنند تا عصب سمپاتیک را یافته و آنرا قطع کنند. عصب سمپاتیک عصبی است که تعریق را در انسان کنترل می‌کند. اما امروزه جراح یک برش کوچک در زیر بغل ایجاد می‌کند و می‌تواند با استفاده از یک دوربین کوچک و نور عصب سمپاتیک را پیدا کرده و قسمت مناسب را قطع کند. بزرگنمایی عصب سمپاتیک توسط روش جدید باعث شده است که نیاز به باز کردن قفسه سینه بیمار نباشد.

این روش‌ها دارای دقت شگفت‌‌انگیزی هستند و باعث می‌شوند که جراح بتواند محلی از عصب که باید بریده شود را به طور دقیق پیدا کنند. همچنین جراحان عادت داشتند که عصب را قطع کنند زیرا اعتقاد داشتند که بریدن عصب باعث می‌شود جراحی قابل بازگشت باشد. امروزه آنها می‌دانند که قطع کردن عصب غیر قابل بازگشت است. متاسفانه، روشی برای پیشگیری از تعریق زیاد وجود ندارد. اما درمان می‌تواند برای شما یا افرادی که می‌شناسید کمی آسایش به ارمغان آورد.