یک خال گوشتی نقطهای سیاه روی پوست ما است که از سلولهای پوستی که بصورت گروهی و نه جداگانه، رشد کردهاند، تشکیل شده است. این سلولها ملانوسیت نامیده میشوند و مسئول تولید ملانین، یا رنگدانه (رنگ) در پوست ما هستند. اکثر مردم به طور طبیعی با بالا رفتن سن و قرار گرفتن در معرض نور خورشید خالهای بیشتری بر روی پوستشان ایجاد میشود و در بیشتر مواقع این خالها بیضرر هستند. با این حال، ما باید پوست خود را به طور منظم بررسی کنیم (توصیه میشود بررسی بطور ماهانه انجام شود، به خصوص اگر یکی از بستگان شما مبتلا به سرطان پوست باشد و یا حداقل هر سه ماه یک بار این کار انجام شود) تا ببینید که آیا خالهایتان تغییر کردهاند یا خیر.
اگر خالهای شما جدید و یا در حال تغییر هستند، برای ارزیابی آنها ملاقاتی با پزشک داشته باشید. اگر پزشک احتمال وجود زخم یا جراحتی بدهد، ممکن است یک نمونهبرداری کوچک در مطب انجام شود. معمولا نیازی به برداشتن خال نیست؛ اما به دلایل زیبایی، میتوان خال را به چندین روش برداشت. کلینیک رازی روشهای مختلفی را برای برداشتن خال ارائه میدهد. این روشها با برداشتن کامل خال هیچ جای زخمی از خود به جا نگذاشته و هیچ گونه درد و عوارضی نخواهد داشت. برای دریافت مشاوره تخصصی میتوانید با شمارههای ۰۲۱۸۸۳۳۴۰۲۹ – ۰۲۱۸۸۳۳۳۲۵۹ تماس حاصل فرمایید. همکاران ما جهت ارائه خدمات مشاوره یا رزرو نوبت شما را راهنمایی خواهند کرد.
علل ایجاد خال
ممکن است خالها به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید شکل گیرند، اما همچنین به طور ژنتیکی نیز به ما ارث داده میشوند. اگرچه تعداد و نوع خالها متفاوت است و در هر فردی ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی افراد با پوست لطیف بیشتر خال دارند زیرا مقدار کمتری ملانین در پوست آنها وجود دارد. به طور متوسط، بزرگسالان حدود ۱۰ تا ۴۰ خال دارند. همچنین، خالها ممکن است با تغییرات هورمونی مانند بارداری یا دوران بلوغ ظاهر یا ناپدید شوند.
انواع
همه خالها شبیه یکدیگر نیستند. بهتر است توجه داشته باشید که خالها با توجه به عوامل متعددی، از جمله زمان ایجاد، محل قرارگیری آنها روی پوست و با توجه به این که چه علائم معمول و غیرمعمولی دارند، دستهبندی میشوند. این بدان معناست که خالها اغلب طبقهبندیهای متعددی دارند. به عنوان مثال، ممکن است شما یک خال اکتسابی جانکشنال بسیار شایع و یا یک خال مادرزادی غیر معمول داشته باشید.
خال معمول
یک خال معمول، خالی است که معمولا حدود ۵-۶ میلی متر قطر دارد، دارای لبههای متمایز است و یک سطح گنبد مانند و نرم و حتی رنگدانه دارد. این خالها معمولا بر روی پوستهایی که مرتبا در معرض نور آفتاب قرار دارند یافت میشود و قابلیت تبدیل شدن به سرطان پوست را دارند، اما این یک اتفاق نادر است.
خال غیرمعمول
خالهای غیرمعمول، یا خال دیسپلاستیک، خالهایی هستند که علائم نامنظم دارند. آنها معمولا لبههای خشن و تیره دارند، رنگهای آنها متفاوت بوده، بزرگتر از اکثر خالها هستند و هم مسطح و هم برآمده هستند. با این که خالهای دیسپلاستیک نشانههایی شبیه به خالهای پیش سرطانی یا سرطانی را دارند، اما اکثر خالهای دیسپلاستیک، خوشخیم هستند. با این حال، فردی که خالهای دیسپلاستیک دارد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست قرار دارد. هر چه تعداد خالهای دیسپلاستیک یک فرد بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان بیشتر است. معاینهی منظم برای تشخیص تغییرات در این نوع از خالها مهم است.
خال مادرزادی
خالهای مادرزادی که بنام nevi مادرزادی هم شناخته شدهاند، خالهایی هستند که در هنگام تولد وجود دارند. این نوع خالها اندازههای متفاوتی دارند و گاهی به آنها ماه گرفتگی گفته میشود. خالهای مادرزادی این خطر را دارند که ممکن است در طول زندگی پیشرفت کرده و به تومور تبدیل شوند و باید با ورود شما به دوران جوانی و بزرگسالی، بررسی شوند.
خالهای اکتسابی
خالهای اکتسابی، خالهایی هستند که در طول بچگی و نوجوانی ظاهر میشوند. اکثر این خالها خوش خیم بوده و هیچ خطری ایجاد نمیکنند، اگر چه گاهی ممکن است با افزایش سن این خالها به خالهای سرطانی تبدیل شوند. اینها رایجترین نوع خال هستند که معمولا در اثر قرارگیری مکرر در معرض نور خورشید به وجود میآیند.
خال سیاه جانکشنال
این خالها معمولا برآمدگی کمی دارند، لبههای آنها منظم است و رنگ تیره دارند، هرچند رنگ آنها از قهوهای تیره تا قهوه ای مایل به زرد متفاوت است. این خالها معمولا در اوایل دوران کودکی روی پوست افراد ظاهر میشوند زیرا با افزایش سن عموما این خالها به سطوح عمیقتر پوست میروند.
قبل از برداشتن خال
اگر خال کوچک و خوشخیمی دارید که بخاطر زیبایی میخواهید آنرا بردارید، با پزشک درباره روشی که برای شما مناسبتر است صحبت کنید. شما حق انتخاب دارید اما در هر حال انتظار دارید که از روش سرپایی استفاده شود و طول دورهی درمان کوتاه باشد، هرچند این موارد با توجه به مقدار خال برداشته شده و روش استفاده شده متفاوت است.
فرایند درمان
اولین کاری که پزشک انجام میدهد این است که محل را با یک داروی بی حس کننده، بی حس میکند. این کار کمی سوزش ایجاد میکند اما پس از آن هیچ چیزی، مگر کمی فشار را احساس نخواهید کرد. ممکن است پزشک رگهای خونی را بوسیلهی سوزاندن ببندد تا خونریزی را متوقف کند، یا ممکن است از بخیه برای بستن جای زخم استفاده شود. اکثر تجربیات مربوط به این روش نشان میدهند که در هر کدام از این روشها انتظار وجود یک جای زخم یا سوختگی وجود دارد؛ اما برخی از تجربیات نشان میدهند که جای زخم به سختی پیداست و جای آن کمی از رنگ پوست روشنتر است.
لیزر
خالهای کوچکتر را میتوان با استفاده از لیزر که از انرژی کمی برای تجزیهی خال استفاده میکند، برداشت. لیزر به راحتی خالهای کوچک و غیر قابل دسترس را هدف قرار داده و همچنین برای از بین بردن همزمان چندین خال روش مفیدتری است.
بریدن
در خالهای کوچکتر، رشد خال با استفاده از یک چاقوی جراحی یا چاقوی کوچک قطع میشود و لبههای زخم بخیه دارد. خالهایی که خیلی بزرگ هستند ممکن است بصورت تدریجی برداشته شوند که در چنین مواردی پزشک شما در هر نوبت کمی از خال را بر میدارد تا زمانی که تمام قسمتهای رشد کردهی خال برداشته شود. جراحی خال صورت سختتر و خطرناکتر است و نیاز به پیوند پوست از دیگر قسمتهای بدن دارد.
یخ زدگی یا انجماد
ممکن است خال بوسیلهی نیتروژن مایع برداشته شود. دکتر مقدار کمی از نیتروژن مایع بسیار سرد را روی خال یا ضایعهی پوستی اسپری میکند و با این کار باعث میشود یک تاول کوچک ایجاد شود. هنگامی که این تاول خوب شد، خال نیز از بین خواهد رفت.
سوزاندن
ممکن است خالها یا ضایعهی پوستی با استفاده از یک جریان الکتریکی که از سیم داغ میگذرد، سوزانده شوند. ابتدا محل خال با یک بی حس کننده، بیحس شده و گرما خود مانع خونریزی میشود. یخ زدگی و سوزاندن معمولا علامت یا زخمی بر روی پوست بهجا نمیگذارند.
برش خال
در این روش پزشک از یک چاقوی جراحی برای برداشتن تمام خال یا جراحت استفاده خواهد کرد، مخصوصا اگر مشکوک به تومور سیاه رنگ قشر عمیق پوست باشد. پزشک هر تعداد از لایههای پوست که نیاز باشد را برمیدارد تا به انتهای خال سیاه یا تومور برسد. این نوع نمونه برداری ممکن است بخیه نیز داشته باشد.
بهبودی
پس از برداشت خال باید یک پماد ژله ای ژلاتینی را مرتبا به محل آسیب دیده بزنید و پوست اطراف را حداقل دو مرتبه در روز تمیز کنید و هر دفعه از یک بانداژ تازه برای آن استفاده کنید. اگر برداشتن خال نیاز به بخیه داشته باشد، باید حدود ۴ تا ۱۲ روز برای از بین بردن جای بخیه با پزشکتان در ارتباط باشید.
بطور کلی، شما پس از خروج از مطب پزشک قادر خواهید بود به زندگی عادی خود برگردید، هرچند ممکن است در دوره بهبودی کمی خونریزی و کمی درد داشته باشید. اگرچه دوره بهبودی در اکثر روشهای برداشت خال یکسان است، اما همیشه دستورالعملهای پزشکتان را گوش دهید تا بهبودی سالم و موفقی داشته باشد. اگر خال شما در محلی باشد که در معرض نور آفتاب قرار دارد، حتما از کرمها با SPF مناسب برای حفاظت از محل آسیب دیده استفاده کنید.
درمان زخم پس از برداشتن خال
- لیزرها کاملا بیخطر نیستند اما سابقه ایمنی خوبی در درمان جای زخم دارند. برخی از لیزرهای جدید تقریبا اصلا خطر تولید زخم یا از دست دادن رنگدانه برای مدت طولانی را ندارند.
- هم میکرودرم ابریژن و هم تزریق کورتیزون پیشرفتهای مهمی در درمان زخم هستند.
- علاوه بر روشهایی که ذکر شد، پزشک از تزریق ژل، ساب سیژن، میکرونیدلینگ نیز برای بهبود جای زخم استفاده میکند.